Sposoby legalizacji samowoli
Nowelizacja ustawy Prawo Budowlane ułatwiła inwestorom legalizację samowoli budowlanej. Muszą się oni jednak liczyć z tym, że proces legalizacji trwa długo a koszty nie są najmniejsze.
Samowola budowlana kojarzy się głównie z sytuacją, gdy budujemy domy jednorodzinne bez uzyskania koniecznego pozwolenia na budowę. Ale za samowolę uznawane są także inne działania na placu budowy, często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że chociażby budowa tarasu przy istniejącym budynku grozi nam rozbiórką.
Dobudowa, przebudowa czy rozbudowa domu, która dokonana jest przez roboty budowlane wymagające uzyskania zgody, a której nie otrzymaliśmy, uznana jest za samowolę. Kolejnym przykładem są niektóre prace remontowe, których przeprowadzenie wymaga zgłoszenia.
Pozwolenie na budowę wydawane jest na podstawie zatwierdzonego projektu budowlanego. Jeżeli budowa domu odbiega od tego, co zawierały zatwierdzone projekty domów ? konieczne jest uzyskanie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę i przedłożenie nowego projektu domu z planowanymi zmianami. Jeżeli nie dopełnimy tej formalności, a inspektor nadzoru budowlanego zauważy zmiany, może wstrzymać dalsze prace lub w jeśli budowa domu została zakończona ? nie wydać zgody na użytkowanie budynku. W tym przypadku również konieczna będzie legalizacja samowoli budowlanej.
Kolejnym przykładem samowoli jest zmiana przeznaczenia budynku bez zgłoszenia. Jeżeli nasze projekty domów przewidują cele mieszkalne, a my budynek lub jego część przeznaczymy na funkcje gospodarcze czy usługowe również narażamy się na sankcje. Ważnym przykładem jest adaptacja poddasza. Jeżeli mamy projekty domów parterowych z poddaszem nieużytkowym, chcąc zmienić je na poddasze użytkowe ? musimy taki zamiar zgłosić. Jeżeli zaś poddasze w projekcie jest użytkowe, a my z niego zrezygnowaliśmy, by po latach jednak przeprowadzić adaptację ? działanie to nie wymaga już zgłoszenia, bowiem zatwierdzone projekty domów zawierały taką możliwość. Nie oznacza to jednak, że nie musimy uzyskać pozwolenia na budowę ? adaptacja poddasza wymaga robót, na które zgodę trzeba otrzymać.
samowola budowlana Sposoby legalizacji samowoli
Sposoby legalizacji samowoli
Wszystkie te powyższe sytuacje uznawane są przez prawo za samowole budowlane. Nie powinniśmy liczyć na szczęście ? jeżeli po zakończeniu budowy domu inspektor nadzoru nie przeprowadzi kontroli, nie możemy czuć się pewnie. Samowola budowlana nie ulega bowiem przedawnieniu ? nawet po kilku latach mieszkania w nowym domu inspektor nadzoru w najgorszym wypadku może nakazać nam jego rozbiórkę!
Legalizacja samowoli budowlanej jest możliwa tylko jeżeli obiekt spełnia kilka zasad, które określa Prawo Budowlane:
1. jest zgodny z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności:
ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
ustaleniami ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
2. nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem
Formalności, jakie musimy przeprowadzić, by zalegalizować samowolę, określi inspektor nadzoru budowlanego, który jednocześnie poda nam termin, w czasie którego wymagane dokumenty musimy dostarczyć. Jeżeli budowa domu trwa, na czas przedłożenia niezbędnej dokumentacji, prace budowlane zostają wstrzymane. Jeżeli dokumentów nie uda nam się dostarczyć w podanym terminie, inspektor przekazuje wiadomość staroście, a ten może cofnąć decyzję o pozwoleniu na budowę. Czeka nas wtedy nakaz rozbiórki. Jeżeli zaś budowa domu się zakończyła, najprawdopodobniej do czasu dostarczenia dokumentów, nie otrzymamy zgody na użytkowanie domu. Jeżeli znów nie uda nam się skompletować papierów na czas ? także grozi nam rozbiórka.
Proces legalizacji samowoli wymaga dostarczenia następujących dokumentów:
zaświadczenie wójta (burmistrza lub prezydenta) o zgodności budowy z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub w przypadku jego braku ? z decyzją o warunkach zabudowy,
nowe projekty domów w czterech egzemplarzach wraz z wymaganymi opiniami i uzgodnieniami, a także zaświadczeniem projektanta o członkostwie we właściwej izbie,
oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane
Zmiana w prawie
Nowelizacja ustawy Prawo Budowlane ułatwiła inwestorom kompletowanie dokumentów, potrzebnych do legalizacji. Wcześniej nie było możliwości przeprowadzenia legalizacji na terenach, dla których nie było uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania ? a jak wiemy, większość gmin planu uchwalonego nie ma. Po nowelizacji inwestor przedłożyć może decyzję o warunkach zabudowy, wydaną nawet wtedy, kiedy budowa samowoli jest zakończona.
Koszt budowy domu powiększony o koszt legalizacji samowoli niekiedy sprawia, ze rozbiórka jest przedsięwzięciem bardziej opłacalnym! Stawkę legalizacji stanowi bowiem iloczyn stawki wynoszącej 500 zł podwyższonej 50-krotnie, współczynnika kategorii budynki i współczynnika wielkości obiektu. Zatem koszt nie zależy od ?wielkości przewinienia? tylko wielkości naszego domu. Dlatego nawet budowa balkonu bez wymaganych zgód czy zgłoszeń może okazać się dla nas bardzo ryzykowna.
